„Przeorana kilkakrotnie pługiem wszechświatowej wojny, wyciśnięta jak cytryna, wynędzniała, zdeptana stopami milionów kombatantów różnych państw i narodów wstaje jako odmłodzony feniks w 1918r. z popiołów"

Artykuł „20lecie niepodległości" z 11 listopada 1938r., „Gwiazdka Cieszyńska"

I wojna światowa zmieniła bieg wielkiej historii.  Krajobraz geopolityczny roku 1918 r. przypominał chaos – choć od zamachu w Sarajewie po traktat wersalski minęło zaledwie 4 lata, były to najbardziej kosztowne cztery lata w dziejach świata. I wojna światowa pochłonęła 14 mln istnień ludzkich, kolejne miliony ludzi zostało kalekami. Ale tragiczny bilans miał się tylko powiększać – wycofujące się wojska stosowały taktykę spalonej ziemi, co doprowadziło do klęsk głodu i chorób. A splądrowane przez wojnę europejskie gospodarki  nie miały zasobów ani siły, by zapanować nad rozmiarem ludzkich dramatów.  Opadający z wolna wojenny kurz odsłaniał nową Europę - nastąpił zmierzch imperialnych monarchii, które ustąpiły miejsca państwom narodowym. Ład należało zbudować na nowo – tym razem stał się on także udziałem Polski. Zielone światło dał prezydent USA Woodrow Wilson, który w słynnym czteropunktowym programie pokojowym, w punkcie 13 zaznaczył, że wolnej Europy nie będzie bez niepodległego państwa polskiego.  W  1918 r. z niemieckiego więzienia wraca Marszałek Józef Piłsudski – 11 listopada Rada Regencyjna przekazuje mu zwierzchnią władzę wojskową oraz naczelne dowództwo nad wojskiem Polskim. 14 listopada Rada dokonuje samorozwiązania, przekazują Piłsudskiemu całość władzy zwierzchniej. Po 123 latach niewoli odradza się państwo polskie. Walka pięciu pokoleń Polaków żyjących pod zaborami nie odeszła w zapomnienie. I choć przed młodziutką II Rzeczpospolitą wielka historia postawiła wiele wyzwań (plebiscyty o Śląsk, wojna polsko – bolszewicka, konflikt z Czechami o Zaolzie, konieczność reform gospodarczych, trudny okres wewnętrznych konfliktów politycznych, zakończony przewrotem majowym z 1926r.), Polakom udało się odzyskać podmiotowość swojej ojczyzny. II Rzeczypospolita odrodziła się niczym feniks z popiołów.

Na pamiątkę tego wydarzenia Polacy 11 listopada świętują Narodowe Święto Niepodległości.  Święto zostało ustanowione ustawą z dnia 23 kwietnia 1937. Do polskiego kalendarza powróciło w 1989r. Tego dnia w całej Polsce odbywa się wiele patriotycznych wydarzeń – także Hajnowianie tłumnie uczestniczyli w miejskich obchodach Odzyskania Niepodległości. Uroczystości rozpoczęły Msza Święta za Ojczyznę w Kościele p.w. Świętych Cyryla i Metodego w Hajnówce oraz Modlitwa w Intencji Ojczyzny w Soborze Świętej Trójcy w Hajnówce. Poczucie jedności, które towarzyszyły nam tego dnia, spotęgowało wspólne śpiewanie hymnu narodowego – w ramach wyjątkowej, ogólnopolskiej  akcji: „Niepodległa do Hymnu". Echo Mazura Dąbrowskiego inaugurujące uroczystości objęło opustoszałe ulice miasteczka Po wspólnym przemarszu ulicą 3 Maja z udziałem Orkiestry Dętej Ochotniczej Straży Pożarnej w Hajnówce, w skwerze imienia dr Dymitra Wasilewskiego, przy Pomniku „Ofiarom Wojen, Przemocy i Represji „91", odbyły się główne uroczystości. Wszystkich zebranych – oficjalne delegacje oraz mieszkańców przywitał Burmistrz Miasta Hajnówka Jerzy Sirak, podkreślając ogromną wartość wolności, wartość możliwości życia w granicach swojej niepodległej Ojczyzny. Cieszę się, że wszyscy razem możemy w tak gody i uroczysty sposób przypomnieć okoliczności odzyskania przez Polskę niepodległości. W tym szczególnym dniu dziękujemy Opatrzności za odzyskanie niepodległości, prosimy o błogosławieństwo na kolejne lata, aby ta wolność 101 lat wywalczona przez naszych przodków, była z nami zawsze. Dziś zastanawiamy się na czym polega patriotyzm. Powszechne powiedzenie: „zgoda buduje, niezgoda rujnuje" zawiera uniwersalną prawdę – zgoda, wspólna praca są gwarantem wolności, niepodległości. Dziś na naszych barkach spoczywa obowiązek, by Rzeczpospolita pozostała wolna i niepodległa, oby historyczna tragedia nigdy się nie powtórzyła – mówił podczas ceremonii Burmistrz. W swoim wystąpieniu burmistrz przypomniał kontekst historyczny odzyskania niepodległości przez Polskę, przywołał nazwiska polskich patriotów – bohaterów ówczesnych wydarzeń oraz podkreślił ragę wydarzenia dla kolejnych pokoleń Polaków. Wyraził radość, że w tak licznym gronie, wspólnie mogliśmy uczcić tę niezwykłą rocznicę, przypominał jednocześnie, że wraz z historią  Rzeczypospolitej, ściśle wiąże się historia naszego miasteczka: Hajnówka ma swojej historii epizod w powstaniu listopadowym – tzw. Bitwę hajnowską oraz w powstaniu styczniowym – śladem po walkach powstańczych są groby w Orzeszkowie. Nasze miasteczko wiąże swoją historię z niepodległą Ojczyzną – po 1918 r. zaczął się intensywny rozwój Hajnówki – mówił burmistrz Jerzy Sirak. List w imieniu Wiceministra Jarosława Zielińskiego odczytał radny Miasta Hajnówka Mieczysław Gmiter.

Po wystąpieniach okolicznościowych duchowni kościoła katolickiego i prawosławnego zmówili Modlitwę za Ojczyznę. Następnie poszczególne delegacje złożyły kwiaty. Uroczystość wzbogacił koncert Orkiestry Dętej Ochotniczej Straży Pożarnej pod batutą Krzysztofa Romaniuka, podczas którego Hajnowianie wspólnie śpiewali patriotyczne piosenki. Uroczyste obchody zwieńczył koncert pod hasłem Co to jest niepodległość? Odpowiedzi na pytanie udzielili mali artyści z Przedszkola nr 2 im. Kubusia Puchatka, Niepubliczna Przedszkola Red Bus Kids, Społecznej Szkoły Muzycznej, Studia Piosenki Estradowej a także Młodzi pianiści HDK, Chór Kameralny Parafii Podwyższenia Krzyża Świętego oraz Zespół Tańca Ludowego „Przepiórka".

***

Historia naszego kraju to ponad tysięczna,  kręta ścieżka wyłożona kostkami bogatej tradycji, sukcesów, ale też gorzkich porażek. Ostatecznie jednak zawiły szlak wiedzie ku zwycięstwu – ku wolnej, niepodległej Polsce, która w tym roku świętuje 100lecie niepodległości. Niepodległość to dla nas – kolejnych pokoleń Polaków coś oczywistego. Fakt, że żyjemy w wolnym kraju,  mówimy swoim ojczystym językiem, dumnie kibicujemy swoim rodakom (nie tylko podczas zmagań sportowych) a w szkole poznajemy historię Polski, traktujemy jako coś naturalnego. Tymczasem historia naszej ojczyzny przypomina nam, że niepodległość to wartość, którą trzeba pielęgnować, to efekt starań wielu pokoleń, wielu istnień,  które za ukochaną ojczyznę nie wahali się oddać tego co najcenniejsze – osobistego szczęścia a nawet życia. W dni takie jak Narodowe Święto Niepodległości uzmysławiamy sobie, że mówiąc dom mamy na myśli nie tylko swoje prywatne  M, ale coś więcej – naszym domem jest ojczyzna: POLSKA.

autor: Katarzyna Miszczuk

fot. Emilia Rynkowska

LISTA DELEGACJI – 11 Listopada 2019 r.

1. Delegacja Miasta Hajnówka ( Pan Jerzy Sirak - Burmistrz Miasta Hajnówka, Pani Walentyna Pietroczuk – Przewodnicząca Rady Miasta, Pan Ireneusz Roman Kiendyś – Zastępca Burmistrza Miasta)
2. Delegacja Starostwa Powiatowego w Hajnówce (Pan Joanna Kojło – Wicestarosta Hajnowski, Pan Eugeniusz Saczko – Przewodniczący Rady Powiatu, Pani Danuta Rola – Sekretarz Powiatu)
3. Delegacja Gminy Hajnówka (Pani Lucyna Smoktunowicz – Wójt Gminy Hajnówka, Pani Alina Ginszt – dyrektor Zespołu Szkół w Dubinach)
4. Delegacja 2 Regionalnej Bazy Logistycznej Skład Hajnówka
5. Delegacja służb mundurowych: Komendy Powiatowej Policji w Hajnówce, Komendy Powiatowej Państwowej Straży Pożarnej w Hajnówce wraz z pocztem sztandarowym, Aresztu Śledczego w Hajnówce, Placówek Straży Granicznej: w Dubiczach Cerkiewnych i Białowieży
6. Delegacja Nadleśnictwa Hajnówka
7. Drużyna Zuchowa „Leśne Skrzaty" z Przedszkola Nr 1 w Hajnówce z druhną Panią Agnieszką Pieśluk
8. Delegacja Szkoły Podstawowej Nr 2 im. Władysława Jagiełły w Hajnówce w składzie: - 32 gromada zuchów „Łowcy przygód" z opiekunem Drużynową Bożeną Teresiak, - Gromada zuchowa „Błyskawica" wraz z opiekunem Drużynową Anetą Korobkiewicz, - Samorząd Uczniowski z opiekunem
9. Harcerze 104 wielopoziomowej środowiskowej drużyny harcerska BUKI w Szkole Podstawowej Nr 3 w Hajnówce
10. Drużyna Harcerska przy Szkole Podstawowej Nr 4 im. Henryka Sienkiewicza w Hajnówce
11. Harcerze II Drużyny Harcerskiej Szkoły Podstawowej w Czyżach z opiekunem Krystyną Nikołajun
12. Delegacja Przedszkola Nr 2 im. Kubusia Puchatka (Pani Iwona Raszkiewicz – dyrektor Przedszkola wraz z wychowankami i nauczycielami)
13. Delegacja Przedszkola nr 5 w Hajnówce (Pani Małgorzata Katarzyna Saadoon - dyrektor przedszkola, Panie Joanna Suchodoła i Kinga Litwinice - nauczycielki przedszkola wraz z wychowankami)
14. Delegacja Polskiego Związku Emerytów, Rencistów i Inwalidów Oddziału Rejonowego w Hajnówce
15. Delegacja Związku Nauczycielstwa Polskiego Oddział
16. w Hajnówce
17. Delegacja Miejskiej Biblioteki Publicznej w Hajnówce
18. Delegacja Klubu Radnych Rady Miasta Hajnówka oraz Rady Powiatu Hajnowskiego Komitetu Wyborczego Wyborców Porozumienie Samorządowe Regionu Puszcza Białowieska (Pani Barbara Laszkiewicz, Pan Janusz Pusz, Pan Jerzy Charytoniuk oraz Pani Alla Gryc)
19. Delegacja Zarządu Powiatowego Platformy Obywatelskiej
20. Delegacja Klubu Radnych Koalicji Obywatelskiej
21. Delegacja w imieniu Wiceministra Spraw Wewnętrznych i Administracji Jarosława Zielińskiego
22. Polski Związek Niewidomych Koło Terenowe
23. w Hajnówce
24. Delegacja Zarządu Dróg Powiatowych w Hajnówce
25. Delegacja Stowarzyszenia Uniwersytet Trzeciego Wieku w Hajnówce (Pan Anatol Ochryciuk – prezes stowarzyszenia oraz Pani Antonina Skorug – sekretarz zarządu)
26. Związek Sybiraków Oddział Terenowy w Hajnówce
27. Delegacja Parafialnego Oddziału Akcji Katolickiej w Hajnówce (Pani Beata Znaczko, Pani Alicja Rynkowska oraz Pan Lech Michalak)
28. Delegacja Katolickiego Stowarzyszenia Młodzieży
29. Delegacja Samodzielnego Publicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej w Hajnówce (Pan Grzegorz Tomaszuk – dyrektor szpitala)
30. Delegacja Okręgowej Spółdzielni Mleczarskiej
31. w Hajnówce
32. Delegacja Powiatowego Urzędu Pracy w Hajnówce
33. Delegacja Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Biura Powiatowego w Hajnówce (Pan Marek Szczerba – kierownik Biura, Pani Emilia Firs – Naczelnik Wydziału Ewidencji Producentów i Rejestracji Zwierząt, Pani Monika Piwowarczyk – Starszy Specjalista)
34. Delegacja Fabryki Mebli FORTE w Hajnówce
35. Delegacja PSS Społem w Hajnówce (Pani Mieczysława Bogdanowuicz, Pani Ewa Trusiewicz oraz Pan Jacek Goławski)
36. Delegacja Urzędu Skarbowego w Hajnówce.
37. Delegacja Środowiskowego Domu Samopomocy w Hajnówce (Pan Stanisław Dariusz Wereszczyński oraz Pan Witold Aleksiejuk)
38. Delegacja Żłobka Samorządowego w Hajnówce (Pani Ewa Snarska – dyrektor żłobka waz z pracownikami)
39. Delegacja Szkoły Podstawowej Nr 1 im. Janusza Kusocińskiego w Hajnówce (samorząd uczniowski wraz z pocztem sztandarowym)
40. Delegacja Szkoły Podstawowej Nr 3 w Hajnówce
41. Delegacja Szkoły Podstawowej Nr 4 im. Henryka Sienkiewicza w Hajnówce (Pani Bożena Maria Markiewicz – dyrektor szkoły)
42. Delegacja uczniów Zespołu Szkół z Dodatkową Nauką Języka Białoruskiego w Hajnówce
43. Delegacja Zespołu Szkół Ogólnokształcących
44. w Hajnówce (Pani Wioletta Januszkiewicz dyrektor szkoły, Samorząd Uczniowski Szkoły oraz nauczyciele – Panią Małgorzatą Leszczyńską i Panem Bogdanem Nowickim)
45. Delegacja Zespołu Szkół Zawodowych w Hajnówce
46. Delegacja Specjalnego Ośrodka Szkolno - Wychowawczego w Hajnówce