Dla wszystkich palaczy to doskonała okazją do zerwania z nałogiem. A warto wiedzieć, że tytoń jest główną – z możliwych do wyeliminowania – przyczyną przedwczesnych zgonów. Ideą Światowego Dnia Rzucania Palenia Tytoniu jest zachęcanie do zerwania z nałogiem.

Palenie papierosów prowadzi do silnego uzależnienia od nikotyny. Od chwili zapalenia papierosa nikotyna w ciągu 10 sekund dociera do mózgu, gdzie pobudza wydzielanie substancji chemicznych odpowiedzialnych za doznawanie przyjemności związanej z paleniem oraz pobudzanie aktywności organizmu. Mózg osoby palącej koduje, że nikotyna to dla niego przyjemność. Jest to jednak zabójcza przyjemność – palenie papierosów bardzo niekorzystnie wpływa na nasze zdrowie i może doprowadzić do śmierci.

Badania nie pozostawiają żadnych wątpliwości – zarówno czynne, jak i bierne palenie tytoniu wywołuje nowotwory, choroby układu oddechowego i układu krążenia - u dzieci i u dorosłych.

Spalanie tytoniu jest procesem chemicznym, w czasie którego powstaje ponad 4 tysiące substancji. Wiele z nich ma działanie:

• toksyczne

• mutagenne (uszkadzające DNA)

• teratogenne (uszkadzające płód)

• kancerogenne (powodujące rozwój nowotworów)

• drażniące (uszkadzające nabłonek oddechowy)

• zwężające oskrzela

• upośledzające ruch rzęsek oskrzelowych

• pobudzające gruczoły oskrzelowe do produkcji zwiększonej ilości śluzu.

Palacze są silnie uzależnieni. Zazwyczaj rozpoczynamy palić w młodym wieku, gdy mamy skłonność do eksperymentowania i podejmowania ryzykownych zachowań. Wówczas silniej odczuwamy pozorne korzyści płynące z palenia papierosów (jak np. poprawa nastroju), a związane z tym zagrożenia są dla nas odległe w czasie i abstrakcyjne. Gdy po latach palacz zaczyna bezpośrednio doświadczać zdrowotnych następstw palenia, często jest już osobą silnie uzależnioną i nawet w sytuacji zagrożenia życia nie jest mu łatwo zerwać z nałogiem.

Rzucanie palenia to wielkie wyzwanie. Nie ma co ukrywać, że nałogowi palacze muszą się zmierzyć z własnym organizmem oraz pokusą zapalenia „tylko jednego”. Sukces zależy od wiedzy na temat nałogu, uzależnienia oraz technik radzenia sobie z objawami odstawienia nikotyny. Podjęcie decyzji o zaprzestaniu palenia papierosów nigdy nie było łatwe. Bardzo ważne jest to, by znaleźć odpowiedni moment w życiu na rozstanie się z nałogiem. Musimy także wiedzieć, dlaczego chcemy zaprzestania palenia – motywacja jest podstawą działania oraz wytrwania w postanowieniu.

Osoby decydujące się na zaprzestanie palenia doświadczają tzw. „zespołu odstawienia” porównywalnego z odstawieniem alkoholu czy narkotyków – mogą odczuwać niepokój, mieć problemy z koncentracją, zwiększoną drażliwość, nastroje depresyjne, bezsenność. Ten początkowy okres ciężko przetrwać i najczęściej to właśnie objawy zespołu abstynenckiego prowadzą do powrotu do palenia w ciągu kilku pierwszych dni.

Istnieje wiele metod pomagających w rzuceniu tego nałogu, są to „wspomagacze” (gumy, plastry, aerozole, e-papierosy), które wprowadzają do organizmu nikotynę jako środek zastępczy dla papierosa.

Po zaprzestaniu palenia papierosów następuje powolna regeneracja organizmu:

• ciśnienie krwi powraca do normy

• zmniejsza się poziom tlenku węgla we krwi, podnosi się poziom tlenu

• powraca do normy zmysł smaku i zapachu

• zanika kaszel, duszność, zmęczenie

• regenerują się rzęski oskrzelowe …

i dopiero po 15 latach ryzyko zachorowania na raka płuc, chorobę wieńcową serca, udar mózgu jest podobne, jak u osoby nigdy nie palącej.

Nie należy też zapominać o kwestii finansowej, bowiem palacz puszcza z dymem duże pieniądze w ciągu kilku, kilkunastu a nawet kilkudziesięciu lat swego nałogu.

Wolność od papierosa jest ofertą dla Ciebie. Ale zależy od Twojego wyboru.

Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Hajnówce