Założenia

W Hajnówce wkrótce powstanie nowy obiekt – ścieżka edukacyjna na bagnach. Teren u zbiegu ulic Myśliwskiej i Zwierzynieckiej, o powierzchni ok. 4 ha, został przejęty przez miasto Hajnówka od Agencji Nieruchomości Rolnych z zastrzeżeniem, że zostanie on przeznaczony w planach miasta na funkcje edukacji ekologicznej czy turystyki. Pierwotne plany utworzenia w tym miejscu parku linowego okazały się niemożliwe do realizacji ze względu na zabagnienie terenu. Szczegółowa ekspertyza przyrodnicza tego obszaru, wykonana we współpracy z Zamiejscowym Wydziałem Leśnym Politechniki Białostockiej przez kadrę naukową Politechniki wykazała, iż teren ten jest szczególnie cennym obszarem pod kątem przyrodniczym. Stwierdzono występowanie tu rzadkich siedlisk:

• boru bagiennego,

• brzeziny bagiennej,

• torfowiska przejściowego.

Wykazano obecność cennych gatunków roślin naczyniowych, grzybów i porostów, rozpoznano typy siedlisk chronionych w programie Natura 2000. Są to siedliska priorytetowo chronione na całym obszarze Unii Europejskiej.

Obecna perspektywa finansowa Unii Europejskiej 2014-2020 daje dosyć wąskie możliwości dla samorządów jeśli chodzi o dofinansowanie przez nich realizacji inwestycji, szczególnie w granicach miast. Głównie dostępne są środki na przedsięwzięcia związane z ochroną środowiska (m.in. odnawialne źródła energii, termomodernizacje itp.). Samorząd miasta Hajnówka postanowił skorzystać z tych środków, które są mu dostępne – w tym przypadku były to środki na ochronę bioróżnorodności. Ochrona ta ma być powiązana z funkcjami edukacyjnymi, ekologicznymi i turystycznymi.

Opis inwestycji

Ogólnie mówiąc ścieżka przyrodnicza, zwana także edukacyjną, dydaktyczną lub krajobrazową, jest to szlak ukazujący w sposób poglądowy wybrane zagadnienia przyrodnicze. Całkowita długość powstającej ścieżki – drewnianej kładki to około 120 m. Składa się z dwóch odcinków: jeden o długości około 80 m, prowadzi do torfowiska przejściowego, będącego cennym miejscem również dla obserwacji ptaków (birdwatching). Drugi z odcinków, o długości około 40 m, rozpoczyna się w połowie pierwszego odcinka ścieżki i będzie prowadzić do siedliska brzeziny bagiennej. Wzdłuż ścieżki będą eksponowane przystanki (punkty), rozmieszczone wzdłuż drogi spacerowej z zainstalowanymi tablicami informacyjnymi, opisującymi m.in. charakterystykę siedlisk (5 tablic). Inwestycja obejmuje także utwardzenie placu wraz z niezbędną infrastrukturą techniczną pod parkingi, ustawienie drewnianej wiaty oraz obiektów małej architektury m.in. stojaków na rowery, kosza na śmieci. Wartość inwestycji po przetargach wynosi 415 860,97 zł, wartość dofinansowania: 288 407, 46 zł – można było je wykorzystać wyłącznie na tego typu działanie.

Funkcje

Projekt łączy w sobie elementy dydaktyczne, jak również turystyczne. Stanie się obiektem, przyczyniającym się do podnoszenia świadomości ekologicznej – promowania biologicznej i przyrodniczej różnorodności regionu Puszczy Białowieskiej. Obiekt ma szczególną wartość dla młodego pokolenia jako miejsce do prowadzenia zajęć dydaktycznych dla studentów, uczniów szkół średnich i podstawowych, przedszkolaków z Hajnówki i regionu. Niewielka powierzchnia obiektu oraz jego duże zróżnicowanie przestrzenne stwarza warunki do prowadzenia zajęć z przyrody, w tym w szczególności dla uczniów usytuowanej w pobliżu Szkoły Podstawowej nr 3 przy ul. Działowej.

Cel udostępnienia ścieżki dydaktycznej:

• zdobywanie wiedzy na temat roślin i ich środowiska naturalnego,

• zwiększanie świadomości ekologicznej,

• doskonalenie umiejętności obserwacji i analizy zjawisk przyrodniczych,

• tworzenie więzi z miastem i regionem.

Ścieżka edukacyjna wzbogaci również ofertę turystyczną miasta, będzie to nowa atrakcja sprzyjająca ekoturystyce.