11 grudnia 2012 w Muzeum i Ośrodku Kultury Białoruskiej w Hajnówce odbyła się promocja książki „Ptaki bez gniazd”.  Są to wspomnienia białoruskiej poetki, więźnia sowieckich łagrów Łarysy Geniusz.

W prezentacji udział wzięli dr Helena Głogowska, wnuk Autorki - Michał Geniusz oraz multimedialnie- tłumacz Czesław Seniuch. Na zakończenie z mini recitalem wystąpił bard Aleś Kamocki. Spotkanie prowadził Jarosław Iwaniuk – dyrektor programowy Radio Racja.

Każdy uczestnik prezentacji otrzymał książkę Łarysy Geniusz "Ptaki bez gniazd" wydaną w języku polskim wraz z audiobookiem w języku białoruskim w wykonaniu Zinaidy Bandarenki.

Łarysa Geniusz (z domu Mikłaszewicz) urodziła się 9 sierpnia 1910 roku w majątku Żłobowce koło wsi Wołpa w guberni grodzieńskiej, w rodzinie dość zamożnych prawosławnych chłopów białoruskich. Ukończyła gimnazjum w Wołkowysku (1928). W latach 1937-1948 mieszkała w Pradze. W okresie drugiej wojny światowej była członkiem władz Białoruskiej Republiki Ludowej i zajmowała się porządkowaniem i zabezpieczeniem archiwaliów białoruskiego rządu emigracyjnego. Po wojnie otrzymała obywatelstwo czechosłowackie. 5 marca 1948 roku w Wimperku (Czechosłowacja) została wraz z mężem aresztowana i 12 sierpnia przekazana Związkowi Sowieckiemu. Przeszła przez sowieckie więzienia w Wiedniu i Lwowie, a pod koniec 1948 roku została osadzona w więzieniu w Mińsku, gdzie przesłuchiwał ją minister bezpieczeństwa państwowego BSRS Ławrientij Canawa, który bezskutecznie domagał się od niej przekazania archiwum BRL. W lutym 1949 roku Sąd Najwyższy BSRS skazał Łarysę Geniusz na 25 lat łagrów. Karę odbywała w łagrach w Incie i Abiezi (Autonomiczna Sowiecka Republika Komi) oraz w Autonomicznej Sowieckiej Republice Mordowii. Podobny los spotkał również jej męża – Jana Geniusza. W 1956 roku, na fali po stalinowskiej odwilży, oboje małżonków zwolniono. Zamieszkali w Zelwie na Białorusi, ale do końca życia pozostawali pod obserwacją służb specjalnych ZSRS.

Łarysa Geniusz konsekwentnie odmawiała przyjęcia sowieckiego obywatelstwa. Zmarła w 1983 roku w Zelwie i tam została pochowana.

Organizatorzy:

Białoruskie Towarzystwo Historyczne

oraz

Muzeum i Ośrodek Kultury Białoruskiej w Hajnówce