329 tys. pracowników w całym kraju w 2018 roku wykonywało prace, które z dużym prawdopodobieństwem mogą spowodować trwałe uszkodzenie zdrowia. W 74 proc. byli to mężczyźni. Województwo podlaskie ma prawie najniższy odsetek osób wykonujących pracę w szczególnych warunkach. Najwięcej pracowników wykonujących zawód podwyższonego ryzyka jest na terenie województwa śląskiego a najmniej - lubuskiego.

- W większości województw największy odsetek pracowników wykonywał prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze jest zatrudniona w sektorze transportu i gospodarki magazynowej. Tą pracę wykonują kierowcy autobusów, trolejbusów oraz motorniczych tramwajów w transporcie publicznym. Kolejny sektor to opieka zdrowotna i pomoc społeczna, do którego należy zaliczyć personel medyczny w zespołach operacyjnych dyscyplin zabiegowych i anestezjologów w warunkach ostrego dyżuru. - informuje Katarzyna Krupicka regionalny rzecznik prasowy ZUS województwa podlaskiego.

Najliczniejsze grono pracowników wykonujących prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze stanowili mieszkańcy województwa śląskiego -15,2proc, zaraz po nim było mazowieckie - 12,0 proc. Najmniej liczna kadra pracowników związanych z podwyższonym czynnikiem ryzyka zamieszkujące w województwie lubuskie 2,1 proc. podlaskie 2,6 proc. oraz warmińsko-mazurskim 2,9 proc.

Wśród osób, które przez płatnika zostały zakwalifikowane jak pracownicy wykonujący zawody znajdujące się w wykazach stanowiących załącznik do ustawy o emeryturach pomostowych, w 2018 r. przeważali mężczyźni i stanowili 74proc. Średni wiek osób wykonujących prace o podwyższonym ryzyku wynosił w naszym województwie 45 lat i 1 miesiąc, przy czym panowie są wieku 45 lat 7 miesięcy, a panie 43 lata 10 miesięcy. Bardzo ciekawie przedstawiają się prace wymagające szczególnej sprawności fizycznej i niezwykle dużego wysiłku fizycznego. Dotyczy to pracy tancerzy zawodowych, gdzie średni wiek dla mężczyzn wynosił 30 lat 4 miesiące, a dla kobiet – 29 lat 5 miesięcy. Równie bardzo młody jest personel pokładowy wykonujący prace na statkach powietrznych. Średni wiek dla mężczyzn to 31 lat 11 miesięcy, dla kobiet – 34lat 6 miesięcy. Najwyższy średni wiek bo 51 lat i 5 miesięcy należy do nawigatorów na statkach morskich i pilotów oraz pracujących bezpośrednio przy sterowaniu blokami energetycznymi wytwarzającymi energię elektryczną lub cieplną – 48 lat 8 miesięcy.

Przez ostatnich 10 lat czyli od początku roku 2009 do końca roku 2018 średnia stażu w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze wyniosła nie całe 6 lat. Przy czym dominująca długość zatrudnienia to 9 lat. Kolejna liczba przepracowanych lat to 8 i na równi z nią plasują się pracownicy, którzy byli zatrudnieni tylko 1 rok.

Kiedy praca jest w szczególnych warunkach

Prace w szczególnych warunkach to prace na stanowiskach o znacznej szkodliwości dla zdrowia i o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia. Natomiast praca o szczególnym charakterze rozumiana jest jako praca wymagająca szczególnej odpowiedzialności oraz szczególnej sprawności psychofizycznej, których możliwość należytego wykonywania w sposób niezagrażający bezpieczeństwu publicznemu, w tym zdrowiu lub życiu innych osób, zmniejsza się przed osiągnięciem wieku emerytalnego na skutek pogorszenia sprawności psychofizycznej, związanego z procesem starzenia się. Wszystkie te prace wymienione są w załącznik nr 1 i 2 do ustawy pomostowej.

Katarzyna Krupicka

regionalny rzecznik prasowy ZUS województwa podlaskiego