30 kwietnia 2018 r. weszła w życie ustawa - Prawo przedsiębiorców. Wprowadziła możliwość nierejestrowania działalności, gdy przychód nie będzie przekraczał ustalonego limitu. Nie oznacza to jednak, że dla celów rozliczeń VAT taka osoba nie jest podatnikiem. Oczywiście może korzystać ze zwolnienia podmiotowego, ale nie jest zwolniona z obowiązków dokumentacyjnych, jakie ma podatnik zwolniony z VAT.

Jak wynika z art. 5 ustawy - Prawo przedsiębiorców, nie stanowi działalności gospodarczej działalność wykonywana przez osobę fizyczną:

• której przychód należny z tej działalności nie przekracza w żadnym miesiącu 50% kwoty minimalnego wynagrodzenia, o którym mowa w ustawie z 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (j.t. Dz.U. z 2017 r. poz. 847 ze zm.); ponieważ w 2018 r. minimalne wynagrodzenie wynosi 2100 zł, więc miesięczny przychód nie może przekroczyć 1050 zł;
• która w okresie ostatnich 60 miesięcy nie wykonywała działalności gospodarczej;
• która nie działa w ramach umowy spółki cywilnej.

Podatnik spełniający te warunki nie musi rejestrować działalności. Zależy to od niego. Oczywiście może od początku złożyć wniosek o wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej, nie czekając na przekroczenie limitu. Działalność ta staje się działalnością gospodarczą z dniem określonym we wniosku.

Aby osoba fizyczna była zwolniona z obowiązku rejestracji, wysokość przychodu w żadnym miesiącu nie może przekroczyć limitu 1050 zł. Dlatego podatnik, który w jednym miesiącu ma przychód 2000 zł, a w drugim 0 zł, nie spełnia tego warunku. Nie możemy tych kwot sumować i następnie wyciągać średniej dla miesiąca. Jeżeli przychód należny z działalności przekroczył w danym miesiącu wskazany limit, działalność ta staje się działalnością gospodarczą, począwszy od dnia, w którym nastąpiło jego przekroczenie. W takim przypadku osoba wykonująca działalność gospodarczą składa wniosek o wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej w terminie 7 dni od dnia, w którym nastąpiło przekroczenie limitu.

Definicja
Przez przychód należny rozumie się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont.

Jeżeli od zakończenia poprzednio prowadzonej działalności nie minęło 60 miesięcy, to nie skorzystamy z możliwości nierejestrowania nowej działalności. Brak obowiązku rejestracji działalności nie oznacza, że osoba nie jest podatnikiem VAT. Definicja działalności gospodarczej zawarta w art. 15 ust. 2 ustawy o VAT jest znacznie szersza i nie jest związana z ustawą - Prawo przedsiębiorców. Z przepisów tych wynika, że działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Dlatego osoba, która wykonuje działalność handlową czy usługową w sposób trwały, wykonuje działalność gospodarczą, która podlega VAT. Nowelizacja ustawy o VAT związana z zastąpieniem ustawy o swobodzie działalności gospodarczej ustawą - Prawo przedsiębiorców nie wprowadziła wyjątku w tym zakresie.

Oczywiście taka osoba może korzystać ze zwolnienia z VAT przysługującego podatnikom, u których wartość sprzedażynie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 200 000 zł. Gdy zaczynamy działalność w trakcie roku, limit ten jest proporcjonalnie zmniejszany do okresu prowadzenia działalności.

Skoro w przypadku działalności nierejestrowanej miesięczny limit wynosi 1050 zł, to roczny przychód nie przekroczy 12 600 zł. Dlatego działalność nierejestrowana będzie mogła korzystać ze zwolnienia podmiotowego oraz zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania obrotu na kasie rejestrującej (limit wynosi 20 000 zł). Należy pamiętać, że ustawodawca wyłącza pewne rodzaje działalności z możliwości korzystania ze zwolnienia z VAT lub z obowiązku ewidencjonowania na kasie bez względu na obrót. Wykaz towarów i usług, które nie mogą korzystać ze zwolnienia, zawiera § 4 rozporządzenia Ministra Rozwoju i Finansów w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących. Nie może korzystać ze zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania, niezależnie od wysokości obrotu, podatnik, który sprzedaje m.in.:

• wyroby tytoniowe (PKWiU 12.00), napoje alkoholowe o zawartości alkoholu powyżej 1,2% oraz napoje alkoholowe będące mieszaniną piwa i napojów bezalkoholowych, w których zawartość alkoholu przekracza 0,5%, bez względu na symbol PKWiU
• perfumy i wody toaletowe (PKWiU 20.42.11.0).

Ze zwolnienia nie skorzystamy też, gdy świadczymy usługi fryzjerskie, kosmetyczne czy kosmetologiczne.

Ponadto podatnik korzystający ze zwolnienia z VAT jest obowiązany prowadzić ewidencję spżedaży za dany dzień, nie później jednak niż przed dokonaniem sprzedaży w dniu następnym (art. 109 ust. 3 ustawy o VAT).

Na żądanie nabywcy towaru lub usługi podatnik jest także obowiązany wystawić fakturę, jeżeli żądanie jej wystawienia zostało zgłoszone w terminie 3 miesięcy, licząc od końca miesiąca, w którym dostarczono towar albo wykonano usługę bądź otrzymano całość lub część zapłaty (art. 106b ust. 3 ustawy o VAT).

Gdy podatnik korzysta ze zwolnienia, zasadniczo nie składa deklaracji i nie wysyła JPK_VAT.

Podstawa prawna:

• art. 5 ustawy z 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców - Dz.U. poz. 646

• art. 15 ust. 1 i 2, art. 109 ust. 1, art. 106b ust. 3, art. 113 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - j.t. Dz.U. z 2017 r. poz. 1221; ost.zm. Dz.U. z 2018 r. poz. 650

• § 3 i 4 rozporządzenia Ministra Rozwoju i Finansów z 20 grudnia 2017 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących - Dz.U. z 2017 r. poz. 2454; ost.zm. Dz.U. z 2018 r. poz. 635

Joanna Dmowska, Ekspert w zakresie VAT

źródło: www.infor.pl